Chondromalacja rzepki – aktualne sposoby leczenia

Czym jest chondromalacja rzepki?

Chondromalacja rzepki jest to zmiękczenie chrząstki stawowej na tylnej powierzchni rzepki. Zdrowa chrząstka stawowa jest twarda i biała. Uszkodzona natomiast jest miękka, a jej barwa staje się żółta. Chrząstka szklista jest nieunerwiona i nieunaczyniona, stąd nie ma zdolności do regeneracji. Chrząstka stawowa znajdująca się na tylnej powierzchni rzepki jest naturalnym amortyzatorem. Na co dzień rzepka narażona jest na duże przeciążenia, dlatego też bardzo często dochodzi do urazów rzepki. W wyniku urazu lub przeciążenia powierzchnia rzepki jest intensywnie ścierana i nie pozostaje już gładka, co sprawia, że poruszanie kolanem jest niezwykle bolesne.

Jakie są objawy chondromalacji rzepki?

Chondromalacja rzepki zazwyczaj objawia się tępym, jednostajnym bólem w przedniej części kolana. Innym objawem jest trzaskanie, chrupanie kolana lub jego blokowanie się przy zginaniu, lub prostowaniu, opuchlizna, tkliwość przyśrodkowego brzegu rzepki. Ból może się nasilić po dłuższym siedzeniu lub podczas czynności, które wywierają duży nacisk na staw kolanowy, takie jak wchodzenie, schodzenie po schodach, kucanie. Często ból jest tak silny, że uniemożliwia długie chodzenie lub bieganie.

Jakie są przyczyny chondromalacji rzepki?

Rzepka znajduje się na przedniej części stawu kolanowego. Kiedy zginamy kolano, tylna powierzchnia rzepki ślizga się po kości udowej. Ścięgna i więzadła przyczepiają rzepkę do kości piszczelowej i mięśnia czworogłowego uda. Kiedy którykolwiek z tych elementów nie porusza się prawidłowo, może powodować intensywne tarcie rzepki o kość udową. To nieprawidłowe tarcie może doprowadzić do starcia rzepki, zmieniając tym samym tylną powierzchnię chrząstki stawowej rzepki, powodując chondromalację.

Przyczyną chondromalacji rzepki mogą być:

• osłabione ścięgna i więzadła stawu kolanowego,
• zaburzenia równowagi mięśniowej,
• uraz (np. zwichnięcie rzepki),
• nadmierne przyparcie rzepki,
• brak regeneracji po przeciążeniu stawu kolanowego,
• zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego, choroby reumatyczne,
• wady postawy (np. płaskostopie, koślawość i szpotawość kolan),
• zbyt intensywny wysiłek fizyczny (często dotyka biegaczy i narciarzy)
• siedzący tryb życia,
• nadwaga, otyłość.

Jak zdiagnozować chondromalację rzepki?

Jeżeli występują u Ciebie typowe dla chondromalacji rzepki objawy, należy udać się do lekarza po jednoznaczną diagnozę. Podczas wizyty lekarz będzie badał tkliwość w kolanie poprzez ucisk, sprawdzał ruchomość rzepki, poruszał nogą w różnych kierunkach. Tego typu czynności wykonane przez lekarza pozwalają wyeliminować inne schorzenia, które charakteryzują się podobnymi objawami. Dodatkowo w celu dokonania trafnej diagnozy i ustalenia przyczyny bólu wykonywane są badania obrazowe, takie jak: 

• zdjęcie rentgenowskie,
• USG,
• tomografia komputerowa,
• rezonans magnetyczny.

4 stopnie chondromalacji rzepki

Najczęściej spotykaną klasyfikacją oceniającą stopień zaawansowania chondromalacji rzepki jest skala wg Outerbridge’a. Wyróżnia ona cztery stopnie chondromalacji rzepki.

• I stopień – rozmiękanie i obrzęk chrząstki stawowej, bez przerwania ciągłości powierzchni,
• II stopień – postrzępienie i pojawienie się szczelin, które nie sięgają do warstwy podchrzęstnej,
• III stopień – tzw. obraz mięsa kraba, szczeliny sięgające do kości (nieodsłoniętej),
• IV stopień – uszkodzenia sięgające warstwy podchrzęstnej, kość odsłonięta.

Jakie są aktualne sposoby leczenia chondromalacji rzepki?

Celem leczenia przy zdiagnozowanej chondromalacji rzepki jest przede wszystkim zmniejszenie bólu i stanu zapalnego oraz przywrócenie prawidłowej funkcji stawu. Na początku stosuje się leczenie zachowawcze, które zwykle pozwala uchronić staw kolanowy przed zabiegiem chirurgicznym. Nieodzownym elementem leczenia jest przede wszystkim regeneracja, ponieważ często to jej brak i intensywny wysiłek fizyczny są powodem bólu. Aby zmniejszyć stan zapalny, w pierwszej kolejności ochładza się staw kolanowy, poprzez okłady z lodu lub krioterapię. Należy zaznaczyć, że nie leczona chondromalacja rzepki może całkowicie upośledzić funkcję stawu kolanowego.

Farmakoterapia

Przy uporczywym, intensywnym bólu lekarz może zalecić przyjmowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych lub miejscowo użycie maści. Jeżeli chodzi o leczenie farmakologiczne, wykonuje się iniekcje z kwasu hialuronowego, osocza bogatopłytkowego PRP (Platelets Rich Plasma), fibryny bogatopłytkowej PRF (Platelet Rich Fibrin). Przy czym trzeba mieć na uwadze to, że zastosowanie zastrzyków do stawu, musi mieć uzasadnienie. Bardzo często ta metoda leczenia jest nadużywana. Przed jej zastosowaniem należy upewnić się, czy rzeczywiście ma ona sens i czy problem stawu kolanowego nie ma podłoża gdzie indziej. U młodych pacjentów często przyczyną jest niewłaściwe ustawienie miednicy. W tym przypadku zastosowanie iniekcji do stawu kolanowego jest bezskuteczne.

Fizjoterapia

Bardzo ważna w leczeniu chondromalacji rzepki jest fizjoterapia. Zmiany degeneracyjne w obrębie rzepki często są powodem nieprawidłowej pracy bioder, kolan, stóp lub niewłaściwego ustawienia miednicy. Pracę naprawczą trzeba rozpocząć od wyeliminowania przyczyny. Ćwiczenia rehabilitacyjne mają za zadanie wzmocnić mięśnie, które podpierają kolano i są odpowiedzialne za kontrolę ustawienia kończyny. Ćwiczenia rehabilitacyjne wspomaga fizykoterapia oraz kinesiotaping. Aplikacje zwykle naklejane są po sesji terapeutycznej po to, aby odciążyć i ustabilizować rzepkę oraz wspomóc mięsień czworogłowy. Przydatne okazują się być również stabilizatory kolana lub wkładki obuwnicze, które chronią staw i poprawiają ustawienie rzepki.

Leczenie operacyjne

W przypadku III i IV stopnia zaawansowania chondromalacji rzepki stosuje się leczenie operacyjne. Innym powodem, dla którego warto rozważyć leczenie operacyjne, jest brak efektów dotychczasowego leczenia. Jeżeli mimo kilkumiesięcznej fizjoterapii, nadal ból jest silny i ogranicza funkcjonowanie, należy szukać rozwiązania gdzie indziej. Jednym z najpopularniejszych zabiegów chirurgicznych wykonywanych na stawie kolanowym jest artroskopia, polegająca na wprowadzeniu kamery endoskopowej do wnętrza stawu. Celem tego zabiegu jest dokładne zbadanie stawu i przeprowadzenie zabiegu leczniczego.

Warto odwiedzić fizjoterapeutę!

Boli Cię kolano, gdy wstajesz po długim siedzeniu? Boli, kiedy wchodzisz po schodach, chodzisz lub biegasz? Ból jest tępy i nie pozwala normalnie funkcjonować? Zdiagnozowano u Ciebie chondromalację rzepki? Jeżeli, tak to koniecznie skontaktuj się z fizjoterapeutą. Fizjoterapia jest kluczowa na każdym etapie leczenia urazu rzepki, dlatego pomoc profesjonalnego fizjoterapeuty jest tak ważna.

Na wizytę możesz umówić się TUTAJ lub w kolumnie u góry po prawej stronie. Pracujemy po dwóch stronach Szczecina.