Endoprotezoplastyka stawu biodrowego – co dalej?

Zwyrodnienie stawu biodrowego – powszechny problem w Polsce

Endoprptezoplastyka stawu biodrowego to operacja polegająca na całkowitej lub częściowej wymianie stawu biodrowego. Cały zabieg polega na tym, że w miejsce naturalnego stawu, zostaje umieszczony staw sztuczny. Takiej operacji dokonuje się wtedy, gdy mamy do czynienia ze zwyrodnieniem stawu biodrowego. Zwyrodnienie stawu biodrowego to przewlekła choroba układu ruchu, uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako choroba cywilizacyjna, która polega na stopniowej degeneracji stawu. Niszczenie stawu jest konsekwencją starzenia się struktury stawu oraz zdarzeń biochemicznych i mechanicznych, które doprowadzają do zużycia chrząstki stawu biodrowego. W Polsce endoprotezoplastyka jest bardzo powszechnym zabiegiem. Według danych Najwyższej Izby kontroli (NIK) w 2018 roku wykonano aż 56 983 endoprotezoplastyk stawu biodrowego. Natomiast raport Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) podaje, że w 2019 roku dokonano 59 306 endoprotezoplastyk stawu biodrowego, w tym 49 937 endoprotez całkowitych. Należy dodać, że endoprotez stawu biodrowego (64,24 proc.) dokonuje się znacznie więcej niż endoprotez stawu kolanowego (33,78 proc.), czy stawu ramiennego (1,24 proc.) lub łokciowego (0,32 proc.).

Znaczenie fizjoterapii po operacji stawu biodrowego

Endoprotezoplastyka stawu biodrowego to poważna operacja. Wymianę stawu naturalnego na sztuczny proponuje się pacjentom, wówczas, gdy inne metody leczenia są już nie wystarczające, a zmiany zwyrodnieniowe stawu zaawansowane. Szanse na wrócenie do pełnej sprawności są wysokie, ale aby tak było, pacjent musi dostosować się do zaleceń lekarza. Po operacji konieczna jest fizjoterapia, obejmująca rehabilitację ruchową, aby powrócić do normalnego funkcjonowania i czerpać korzyści z nowego stawu. Wstępna rehabilitacja może odbyć się następnego dnia po zabiegu. W przypadku operacji wymiany stawu biodrowego fizjoterapeuci pracujący na oddziałach szpitalnych zaczynają uruchamiać pacjenta dzień po operacji. Pacjenci pod opieką fizjoterapeutów wykonują ćwiczenia izometryczne, wzmacniające, oddechowe. Po kilku dniach z pacjentem pracuje się nad pionizacją, w następnej kolejności wdraża się już naukę chodu, początkowo z chodzikiem. Po wyjściu ze szpitala, aby pacjent w pełni powrócił do sprawności fizycznej, dobrego samopoczucia i aby uniknął bólu i powikłań pooperacyjnych powinien kontynuować rehabilitację i stosować się do zaleceń lekarza. Niestety, często pacjent opuszcza szpital, nie uzyskując żądnych rzeczowych informacji. Jest zdany sam na siebie. 

Powrót do zdrowia po operacji

Czas powrotu do zdrowia po endoprotezoplastyce stawu biodrowego różni się w zależności od osoby. Całkowity powrót do sprawności może potrwać od trzech miesięcy do roku. Leczenie fizjoterapeutyczne jest kluczową częścią Twojego powrotu do zdrowia, dlatego po wyjściu ze szpitala ważne jest, aby pacjent kontynuował ćwiczenia. 

Cele rehabilitacji obejmują:

• Zmniejszenie bólu i obrzęku,
• Przywrócenie i utrzymanie pełnego zakresu ruchu w stawie biodrowym,
• Zwiększenie siły mięśnia czworogłowego uda, mięśni pośladkowych, mięśnia biodrowo-lędźwiowego i mięśni brzucha,
• Reedukacje chodu,
• Zwiększenie sprawności i wytrzymałości,
• Poprawę jakości życia.

Pierwsze 2 tygodnie po operacji

Pacjent powinien zostać poinformowany jakich ruchów nie może wykonywać przez najbliższe sześć tygodni. Są to ruchy, które będą uniemożliwiały gojenie, czyli krzyżowanie nóg, schylanie się, skręty stawów skokowych, skręty tułowia. Pacjent powinien unikać siadania w zbyt niskich krzesłach lub w zbyt głębokich fotelach, ponieważ w takim ustawieniu staw za mocno się zgina. Na tym etapie leczenia fizjoterapia będzie opierać się na zwiększeniu ruchomości i siły mięśniowej. Wprowadzany zostaje trening chodu z wykorzystaniem sprzętu pomocniczego (chodzika, kul), z czasem chodzenie po różnych powierzchniach, schodach.

2-6 tydzień po operacji

Fizjoterapeuta na tym etapie nadal kontynuuje ćwiczenia z pierwszych tygodni po operacji, wprowadzając do nich dodatkowe ćwiczenia oporowe. Większy nacisk przykłada się do treningu chodu, starając się ograniczać użycie sprzętu pomocniczego. Zwiększa się stopniowo także dystans chodu. Dodatkowo wprowadza się trening propriocepcji i równowagi. 

6-12 tydzień po operacji

Na tym etapie fizjoterapia skupia się na poprawie sprawności funkcjonalnej pacjenta, aby mógł wykonywać samodzielnie czynności dnia codziennego, które wykonywał przed operacją. W dalszym ciągu pracujemy nad wzmocnieniem i aktywacją wszystkich mięśni, zwłaszcza tych, które biorą udział w pracy stawu biodrowego. Zaleca się dodatkowo zabiegi fizykalne, zwłaszcza hydroterapie. 

W jaki jeszcze sposób fizjoterapeuta może pomóc pacjentowi po wymianie stawu biodrowego?

• Edukacja – fizjoterapeuta pomoże zarówno przed, jak i po operacji. Odpowie na pytania, które trapią pacjenta. Warto skorzystać z pomocy fizjoterapeuty jeszcze przed operacją, dzięki temu pacjent jest lepiej wykształcony i zarazem lepiej przygotowany do operacji. Wiedza spowoduje, że nie będzie czuł niepokoju i strachu przed zabiegiem. Dobre nastawienie i samopoczucie przyłoży się do szybszego powrotu do zdrowia po operacji. 
• Pomoc w doborze sprzętu rehabilitacyjnego – fizjoterapeuta może pomóc w doborze odpowiedniego sprzętu rehabilitacyjnego, który pozwoli szybciej wrócić do pełnej sprawności fizycznej. Mogą to być chodziki, kule, ale także sprzęty umożliwiające łatwiejsze i wygodniejsze samodzielne funkcjonowanie po operacji, np. poręcze, nasadka toaletowa itp.

Jeśli szukasz fizjoterapii to weź pod uwagę naszą pomoc

Jeżeli czeka Cię w najbliższym czasie operacja wymiany stawu biodrowego bądź ktoś z Twoich znajomych lub rodziny wyczekuje terminu zabiegu, zadbaj o to, aby się dobrze do niego przygotował. Chętnie pomożemy Ci na każdym etapie leczenia, zarówno przed jak i po operacji. Z naszymi fizjoterapeutami wrócisz szybko do zdrowia, unikniesz powikłań i będziesz pewniejszy siebie. Na wizytę możesz umówić się TUTAJ lub w kolumnie u góry po prawej stronie. Pracujemy po dwóch stronach Szczecina.